Korzyści i ryzyka hormonalnej terapii zastępczej w okresie menopauzy

Okres menopauzy to czas, w którym wiele kobiet doświadcza różnych objawów, takich jak uderzenia gorąca oraz nadmierne pocenie się. A także zaburzenia snu, suchość pochwy, zaburzenia nastroju i zmiany w cyklu miesiączkowym. Hormonalna terapia zastępcza (HTZ) jest jednym z wielu dostępnych sposobów na złagodzenie tych objawów i poprawę jakości życia kobiet. Jednak mimo że HTZ może przynieść ulgę kobietom w okresie menopauzy, istnieją również pewne ryzyka związane z jej stosowaniem. Przez wiele lat kontrowersyjnym tematem była kwestia związku między HTZ a ryzykiem raka piersi oraz chorób sercowo-naczyniowych. Po przeprowadzeniu wielu badań i analiz eksperci medyczni doszli do pewnych wniosków dotyczących korzyści i ryzyk związanych z HTZ. Poniżej opisujemy różne aspekty hormonalnej terapii zastępczej i przedstawiamy zarówno korzyści, jak i ryzyka związane z jej stosowaniem.

Hormonalna terapia zastępcza: korzyści i ryzyka dla kobiet w okresie menopauzy

HTZ jest jednym z najczęściej stosowanych sposobów na złagodzenie objawów menopauzy, takich jak uderzenia gorąca, nadmierne pocenie się, suchość pochwy, zaburzenia nastroju i zmiany w cyklu miesiączkowym. Polega ona na przyjmowaniu hormonów żeńskich, estrogenów i progesteronu. Zastępują one naturalne hormony kobiece, których poziom spada wraz z nadejściem menopauzy. Korzyści stosowania HTZ są liczne. Przede wszystkim, hormony te pomagają złagodzić objawy menopauzy, poprawiając jakość życia kobiety. Terapia taka może również pomóc w zapobieganiu osteoporozie, która często występuje u kobiet w tym okresie. Dodatkowo badania sugerują, że może również zapobiegać chorobom sercowo-naczyniowym, a także zmniejszać ryzyko choroby Alzheimera. Jednakże, pomimo licznych korzyści, stosowanie jej wiąże się także z pewnymi ryzykami. Największym z nich jest zwiększone ryzyko raka piersi, które jest szczególnie wysokie, jeśli HTZ jest stosowana przez długi czas. Ponadto terapia może zwiększać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, chorób wątroby i zakrzepicy. Kobiety, które ją stosują, powinny być regularnie kontrolowane przez lekarza w celu wykrycia ewentualnych powikłań.

Hormonalna terapia zastępcza a ryzyko raka piersi: co mówi najnowsza literatura naukowa?

Wokół związku tej terapii z ryzykami narosło wiele mitów. Jednak w wyniku wielu badań naukowych eksperci medyczni doszli do wniosku, że długotrwałe stosowanie hormonów zwiększa ryzyko raka piersi. Wyniki te były szczególnie widoczne u kobiet, które stosowały HTZ przez więcej niż pięć lat. Ryzyko wzrastało ponadto wraz z długością stosowania i było wyższe u pań stosujących HTZ z estrogenem samym w porównaniu do tych, które stosowały kombinację estrogenów i progesteronu. Pocieszające jednak jest to, że nie wszystkie kobiety stosujące terapię są równie narażone na ryzyko raka piersi. Naukowcy zauważyli również, że ryzyko jest wyższe u kobiet z rodzinami, w których występowały przypadki raka piersi. A także u kobiet, które już wcześniej chorowały na raka piersi. Poza tym, mimo że terapia zwiększa ryzyko raka piersi, należy zauważyć, że ten wzrost jest relatywnie niewielki. Wynosi ono około 1,5 do 2 razy więcej u pań stosujących HTZ w porównaniu z tymi, które jej nie stosują. Ponadto – spada do zera po zaprzestaniu stosowania terapii.

Jakie są alternatywy w leczeniu objawów menopauzy?

Powyższe powikłania i ryzyka są, co prawda niewielkie, ale jednak istnieją. Dlatego tez wiele pań szuka wobec nich innych rozwiązań. Czy takie istnieją? Część specjalistów za taką alternatywę uważa terapię hormonalną o niskiej dawce. Polega ona na stosowaniu małych ilości estrogenów i/lub progesteronu w celu złagodzenia objawów menopauzy. Wykazuje ona ponadto skuteczność w działaniu bez zwiększania ryzyka raka piersi tak jak HTZ. Inną alternatywą jest stosowanie leków niehormonalnych, takich jak selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) lub selektywne modulatory receptora estrogenowego (SERM). SSRI, takie jak fluoksetyna i paroksetyna, wykazują skuteczność w łagodzeniu uderzeń gorąca. SERM, takie jak raloksyfen z kolei mogą pomóc w zmniejszeniu utraty masy kostnej i łagodzeniu uderzeń gorąca. Dodatkowo panie, które chcą uniknąć terapii farmakologicznej, mogą spróbować innych metod, takich jak akupunktura, terapia aromatyczna, medytacja lub joga. Choć te metody nie są dobrze zbadane, wiele kobiet twierdzi, że pomagają w łagodzeniu objawów menopauzy.