Borelioza, groźna choroba przenoszona przez kleszcze

Opublikowano: Aktualizacja: 27 maja 2025Autor: Redakcja

Jesteś na blogu prywatnej poradni lekarskiej. Potrzebujesz konsultacji z lekarzem? Kliknij tutaj >

Borelioza choroby odkleszczowe

Borelioza to choroba, która z pozoru wydaje się błahą infekcją, a w rzeczywistości może prowadzić do poważnych, często nieodwracalnych powikłań. Ukrywa się w organizmie, atakuje układ nerwowy, serce i stawy – często nie dając jednoznacznych objawów. W tym artykule dowiesz się, jak rozpoznać pierwsze sygnały zakażenia, kiedy zgłosić się do lekarza oraz jak wygląda skuteczne leczenie boreliozy. Sprawdź, co musisz wiedzieć, by chronić siebie i bliskich przed tą groźną chorobą przenoszoną przez kleszcze.

W tym artykule dowiesz się:

  • Czym jest borelioza i czy rzeczywiście jest groźna?
    Borelioza to poważna choroba bakteryjna przenoszona przez kleszcze, która może powodować liczne powikłania neurologiczne, kardiologiczne i stawowe, jeśli nie zostanie wcześnie wykryta i skutecznie leczona.
  • Jakie są objawy boreliozy i kiedy należy zgłosić się do lekarza?
    Najczęstszym objawem boreliozy jest rumień wędrujący, ale mogą pojawić się też bóle głowy, gorączka, zaburzenia koncentracji, depresja, a nawet problemy hormonalne i neurologiczne – każdą podejrzaną zmianę warto skonsultować z lekarzem, także online.
  • Czy po każdym ukąszeniu kleszcza trzeba się diagnozować?
    Tak, ponieważ kleszcze często przenoszą boreliozę bez widocznych objawów – szybkie wykonanie testów (ELISA, Western Blot, PCR) zwiększa szanse na skuteczne leczenie.
  • Jak leczy się boreliozę i ile trwa terapia?
    Leczenie boreliozy opiera się na antybiotykoterapii (m.in. doksycyklina, azytromycyna), która trwa od 3 do 4 tygodni; skuteczność terapii zależy od jak najwcześniejszego jej rozpoczęcia.
  • Jak skutecznie zapobiegać zakażeniu boreliozą?
    Profilaktyka boreliozy polega na unikaniu ukąszeń kleszczy – należy nosić odzież ochronną, stosować środki odstraszające i dokładnie sprawdzać ciało po spacerach w lesie lub na łąkach.

Czym jest borelioza, czy rzeczywiście jest tak groźna jak mówią?

Borelioza jest poważnym schorzeniem wywoływanym przez bakterie zwane krętkami. Bakterie te najczęściej dostają się do organizmu człowieka podczas ugryzienia kleszcza. Od kilkunastu lat nazwa ta wywołuje wielkie emocje, niejednokrotnie skutkujące prawdziwą histerią. Faktycznie, choć średnia ilość zakażonych kleszczy w Polsce wynosi 14%, ryzyko zachorowania po ugryzieniu jest realne. Z tych powodów lepiej stosować środki zaradcze, gdyż leczenie boreliozy online zazwyczaj jest czasochłonne i może trwać długimi latami. Dodatkowo może wywołać dużą liczbę groźnych powikłań. Wskazany w tym przypadku jest szybki kontakt ze specjalistą. Dobrą opcją jest lekarz specjalista online, wizyta lekarska przez internet oraz e-recepta online. Podczas takowej medyk za pomocą komunikatora internetowego, rozmowy telefonicznej lub mailowo przeprowadzi wywiad. Potrzebne będzie także przesłanie zdjęcia ukąszenia. Zdalnie pracuje także lekarz, który wypisze antybiotyk przez internet. W przypadku ugryzienia lub pojawienia się rumieńca będzie to konieczne. Tego typu wizyta wiąże się z opłatą, pozwala jednak zaoszczędzić dużo czasu, który w tych okolicznościach jest bezcenny.

Borelioza i jej objawy. Kiedy należy zacząć się niepokoić i konieczna będzie wizyta lekarska online?

Borelioza (nazywana inaczej chorobą z Lyme lub krętkowicą kleszczową) może przez wiele lat pozostawać schorzeniem ukrytym. Jest to bardzo niebezpieczna forma, gdyż pacjent po prostu nie wie, że jest na nią chory. Tymczasem może ona w jego organizmie dokonać prawdziwego spustoszenia. Najczęstszym objawem po ukąszeniu jest rumień wędrujący. Aczkolwiek może się on pojawić lub nie. Dlatego warto zwrócić uwagę na inne pojawiające się dolegliwości. Z tych mniej poważnych wymienić można między innymi zawroty głowy, spadek koncentracji, drażliwość lub depresję. Z kolei z tych dużo poważniejszych należy wspomnieć o zapaleniu pęcherza, spadku potencji lub problemach z miesiączkowaniem. Objawem może być także gorączka, ból głowy lub ogólny zły stan zdrowia. Dużym problemem jest przebieg bezobjawowy kiedy bakteria atakują narządy wewnętrzne. Typowym wskaźnikiem, że coś jest nie w porządku, jest oczywiście rumień, choć ni zawsze oznacza on pewną boreliozę. Mogą pojawić się także zaczerwienienia lub plamy. Każde podejrzenie tego typu należy bezwzględnie zgłosić specjaliście. Można w tym celu wykorzystać opcję internetowe wizyty lekarskie.

Potrzebujesz pomocy lekarza, a Twoja przychodnia jest zamknięta?

W poradni online ReceptaULekarza.pl zamówisz szybką konsultację z lekarzem, który może Ci wystawić e receptę online, możliwą do zrealizowania w każdej aptece.

lekarz Dawid Andruch Receptaulekarza

Czy diagnostyka po każdorazowym ukąszeniu kleszcza jest niezbędna?

Z medycznego punktu widzenia – tak. A to dlatego, że, jak wspomnieliśmy, rumień wędrujący wcale nie musi się pojawić. Często nie widać nawet samego miejsca wkłucia. A z racji faktu, że pajęczak znieczula ugryzienie – ofiara nawet go nie czuje. Żeby tego uniknąć, warto zrobić test w kierunku boreliozy kiedy tylko coś podejrzewamy. Im wcześniej uda się wykryć chorobę, tym szybciej można zacząć leczenie, a tym samym zwiększają się szanse na jej wyleczenie. W ciągu kilku pierwszych dni prawdopodobieństwo rozwijania się schorzenia jest stosunkowo nieduże. Jednak po tym czasie każda godzina znacząco je zwiększa. Podstawową diagnostyką w tym przypadku jest pakiet badań laboratoryjnych. Najstarszym i najbardziej podstawowym testem jest test na przeciwciała IgG – ELISA. Jest to badanie najtańsze, ale jednocześnie skuteczne jedynie na poziomie 40%. Droższym, ale bardziej skutecznym testem jest Western Blot. Wykrywa on jednocześnie dwa rodzaje przeciwciał – IgM oraz IgG. Test PCR powinno się wykonać niezwłocznie w przypadku podejrzenia zachorowania. W odróżnieniu od pozostałych nie bada on przeciwciał a DNA.

W razie niepokojących sygnałów bezpieczną poradę lekarską z możliwością wystawienia e-recepty uzyskasz tutaj:
https://receptaulekarza.pl/p/konsultacja-lekarska-online/

Zagrożenia, następstwa i powikłania w przypadku nieleczenia boreliozy

Niestety, borelioza, która bez naszej wiedzy rozwija się w ludzkim organizmie latami, może wyrządzić wiele szkód. Wiele z nich ponadto może dać objawy dopiero po długim czasie. Najbardziej dotkliwe i widoczne są objawy neurologiczne. Mogą to być między innymi zapalenia nerwów, a nawet mózgu. A także zapalenie nerwu wzrokowego, niedomykalność szpary powiek oraz porażenie nerwu twarzowego. Szczególnie narażone na komplikacje z powodu tej choroby jest nasze serce, a także stawy. Mogą pojawić się również zapalenie wsierdzia, osierdzia i mięśnia sercowego. A także zapalenia stawów łokci, kolan, barków i stawu biodrowego. Zdarza się, że sytuacja jest tak ciężka, że pacjenci nie potrafią funkcjonować samodzielnie, ani się poruszać. Bardzo niebezpieczna dla zdrowia i życia jest również forma przewlekła tej choroby. Bardzo często skutkują one zaburzeniami widzenia i odżywiania, drgawkami, bólami neuropatycznymi. A nawet psychozami, majaczeniem, otępieniem oraz anoreksją. Wiele z nich jest przypadłościami nieodwracalnymi. Dlatego też z żadnych powodów nie powinniśmy ignorować lub zaniedbywać odpowiedniej diagnostyki oraz przede wszystkim – odpowiedniego leczenia.

Skuteczne leczenie boreliozy oraz towarzyszących jej przypadłości

Leczenie tej choroby polega właściwie tylko na przyjmowaniu odpowiednich antybiotyków. Najskuteczniejszymi preparatami są tutaj tetracykliny, w tym doksycyklina. A także minocyklina, azytromycyna, klarytromycyna, cefalosporyny oraz metronidazol. Pozostają one skuteczne w każdym stadium choroby, nie tylko w początkowym. Kuracja nimi jest jednak długa. Trwa od trzech do czterech tygodni. Leki należy przyjmować długo po tym jak znikną objawy skórne. Jednocześnie zazwyczaj podaje się środki łagodzące same objawy choroby. Mogą to być między innymi preparaty przeciwbakteryjne lub łagodzące. Pamiętać należy ponadto, że jeśli pacjent posiada dodatnie wyniki serologiczne, ale nie posiada objawów klinicznych, leczenia antybiotykami nie powinno się zaczynać. Jednocześnie jeśli po terapii nie odnotowujemy w badaniach spadku przeciwciał, nie znaczy to o braku jej efektów. Zdarza się także, że po pewnym czasie występują nawroty boreliozy. Jednak należy je uważnie obserwować, gdyż często są po prostu słabnącymi dolegliwościami towarzyszącymi, niewymagającymi podania silnych preparatów. Rokowania w przypadku wczesnego wykrycia są bardzo dobre. Odpowiednia antybiotykoteriapia gwarantuje wyleczenie w ponad 90% przypadków.

Zapobieganie i profilaktyka mające na celu niedopuszczenie do zakażenia

W gruncie rzeczy profilaktyka boreliozy polega głównie na unikaniu kleszczy oraz ich ukąszeń. Choć zabrzmi to banalnie, to właśnie te czynności pozostają najskuteczniejszymi sposobami na uniknięcie choroby. Dlatego warto przede wszystkim unikać przebywania w warunkach kleszczom sprzyjających. Są to przede wszystkim wysokie wilgotne trawy w lasach, zaroślach czy na łąkach. A także rezygnacja siadania na pniach drzew, gdzie żerują nimfy. Jeżeli już wybieramy się do lasu czy parku, przede wszystkim powinniśmy bezwzględnie założyć ubranie zakrywające jak najwięcej ciała. Najlepiej z długim rękawem, takimiż nogawkami oraz głębokie buty. Wszystko najlepiej jasne – na jasnych tkaninach wyraźniej widać pajęczaki. Koniecznie również należy się wyposażyć w środki, które kleszcze będą odstraszać – zarówno naturalne jak i chemiczne. Mogą to być dezodoranty lub maści. W czasie spaceru z kolei warto co jakiś czas się sprawdzać. Jeśli idziemy na przykład z psem – także. Po powrocie bezwzględnie należy obejrzeć całe ciało, a nawet wziąć prysznic. Jeśli będziemy przestrzegać powyższych zasad, ryzyko zakażenia boreliozą powinno być bardzo niewielkie.

Znasz osobę, której przydadzą się te informacje? Daj jej znać:

redaktor artykułu avatar

Informacje z artykułu nie są poradą lekarską!

Artykuły na blogu nie mają charakteru porady lekarskiej. Choć pisano je z dołożeniem starań, by informacje w nich podane były rzetelne, autorzy nie mają wykształcenia medycznego. Jeśli szukasz pomocy lekarskiej, zapraszamy do zamówienia konsultacji na stronie poradni lub do kontaktu ze swoim lekarzem.

Następne artykuły w bazie wiedzy