Lęk i depresja u dzieci i młodzieży

Lęk i depresja to nie tylko doświadczenia, które kojarzą się z osobami dorosłymi. Wcale nie rzadziej dotykają one dzieci i młodzież, znacząco wpływając na ich zdrowie psychiczne. Dzieci bowiem, pomimo swojej młodej i niewinnej natury, również mogą być narażone na różnego rodzaju wyzwania emocjonalne. Te zaś mogą prowadzić do rozwoju zaburzeń lękowych i depresji. Zrozumienie tych zagadnień i zapewnienie odpowiedniego wsparcia są nie tylko kluczowe dla dobra naszych pociech, ale także pozwolą im rozwijać pełnię swojego potencjału w przyszłości. Z pewnością ważna jest tutaj profilaktyka oraz obserwacja najmłodszych. Kluczowa zaś pozostaje rola, jaką rodzice, opiekunowie i nauczyciele odgrywają we wsparciu dzieci w trudnych emocjonalnych sytuacjach. Wiedza na temat lęku i depresji u dzieci jest bardzo ważna także dla tworzenia świadomego i troskliwego otoczenia. Takiego, w którym najmłodsi mogą rozwijać się z ufnością i pewnością siebie, niezależnie od napotkanych emocjonalnych wyzwań.

Potrzebujesz pomocy lekarza, a Twoja przychodnia jest zamknięta?

W poradni online ReceptaULekarza.pl zamówisz szybką konsultację z lekarzem, który może Ci wystawić e receptę, możliwą do zrealizowania w każdej aptece.

Zamów e receptę z konsultacją

Co to jest depresja i jak często dotyka dzieci?

Depresja jest jednym z najpoważniejszych zaburzeń psychicznych, które może dotykać zarówno dorosłych, jak i dzieci. To stan emocjonalny charakteryzujący się długotrwałym uczuciem przygnębienia, smutku, utratą zainteresowania, spadkiem energii oraz obniżeniem samooceny. U najmłodszych jej objawy mogą być różnorodne i zazwyczaj różnią się od tych obserwowanych u dorosłych. Mogą to być na przykład zmiany w zachowaniu, drażliwość, wycofanie się oraz obniżona aktywność fizyczna. A także trudności w szkole czy problem z nawiązywaniem relacji z rówieśnikami. Niestety, depresja u dzieci jest bardziej powszechna, niż mogłoby się wydawać. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia, depresja dziecięca jest jednym z najczęściej występujących zaburzeń psychicznych u dzieci na całym świecie. Szacuje się, że około 3-5% dzieci w wieku przedszkolnym i 6-8% w wieku szkolnym doświadcza jej objawów. Co więcej, liczba jej przypadków wykazuje tendencję wzrostową. Jest to niestety powodem do zaniepokojenia i podkreśla konieczność podjęcia działań w celu skutecznego zapobiegania i leczenia tego zaburzenia.

Depresja u dzieci: istotne wczesne wykrycie

A jest z czym się mierzyć, ponieważ depresja w młodym wieku może mieć długoterminowe konsekwencje dla rozwoju fizycznego, emocjonalnego i społecznego. Właściwa identyfikacja i interwencja w przypadku tego schorzenia u najmłodszych jest zatem bardzo ważna. Rodzice, nauczyciele i opiekunowie powinni być wyczuleni na wszelkie zmiany w zachowaniu i nastroju dzieci oraz zdolni do wsparcia ich emocjonalnego dobrostanu. Znając wcześniej sygnały depresji i poszukując specjalistycznej pomocy, możemy pomóc dzieciom w pokonaniu tego trudnego stanu emocjonalnego i zapewnić im zdrowsze i bardziej szczęśliwe dzieciństwo.

Jak się objawia depresja u dzieci i młodzieży?

Depresja u dzieci i młodzieży jest coraz bardziej powszechna. Jej rozwojowi bardzo sprzyjała pandemia COVID-19, a zwłaszcza towarzyszące jej poczucie zagrożenia i zdalne nauczanie. Dlatego rodzice, opiekunowie i nauczyciele powinni jeszcze uważniej niż zazwyczaj obserwować dzieci. Koniecznie powinni oni zwracać uwagę na takie objawy jak obniżenie nastroju, utrata chęci do życia, smutek na twarzy lub ataki płaczu. Do często ignorowanych, a nie mniej ważnych objawów należą także obniżenie poczucia własnej wartości oraz zwiększenie poczucia winy. Nawet tak z pozoru niewinne zachowania jak krzyk, trzaskanie drzwiami oraz kłótnie z domownikami mogą świadczyć o początkach tej dolegliwości. Warto także zwrócić uwagę na towarzyszące jej zaburzenia żywienia oraz bezsenność. Niepokoić powinny przede wszystkim zmiany w codziennym zachowaniu, które utrzymują się co najmniej przez dwa tygodnie. Najgorsze, co można zrobić, to zignorować dziecko. Odpowiedzialne zachowanie polega na byciu uważnym praz słuchaniu. Bardzo często w wypowiedziach najmłodszych możemy odnaleźć skrywany ból, zmianę postrzegania świata, zwątpienie w sens życia.

Jak zapobiegać i jak leczyć depresję dziecięcą?

Działania profilaktyczne w zakresie zdrowia psychicznego są niezwykle ważne, aby zapobiegać wystąpieniu tej choroby. Podobnie jak w przypadku zdrowia fizycznego, ważne jest zachowanie odpowiedniej ilości snu, aktywnego trybu życia, zdrowej diety oraz ograniczenie stresu. Stworzenie dziecku zdrowych, przyjaznych oraz pełnych zrozumienia warunków życia to podstawa uniknięcia tego typu problemów. Ponadto zrozumienie, że depresja jest chorobą, a nie tematem tabu, jest także ważnym elementem w profilaktyce zdrowia psychicznego. Wczesne rozpoczęcie leczenia może pomóc w szybszym wyjściu z choroby i przywróceniu pełni zdrowia. Aby prawidłowo zdiagnozować ewentualną depresję, zaleca się umówienie wizyty u specjalisty psychiatry. To on podejmie decyzję o odpowiednim leczeniu, które może obejmować psychoterapię lub w razie potrzeby leki przeciwdepresyjne. Pamiętać należy, że dzieci i młodzież nie potrzebują skierowania do psychiatry ani psychologa. Jeśli zauważymy objawy obniżenia nastroju u naszego dziecka, powinniśmy jak najszybciej skonsultować się z odpowiednim specjalistą, aby uzyskać profesjonalną pomoc. Warto znaleźć poradnię zdrowia psychicznego w pobliżu naszego domu, która specjalizuje się w pracy z dziećmi i młodzieżą.

Kluczowa rola wczesnego wykrywania i odpowiednich terapii w leczeniu depresji u dzieci

Metody leczenia depresji dziecięcej różnią się w zależności od jej nasilenia. Wyróżniamy trzy stopnie: łagodną, umiarkowaną i ciężką. W przypadku łagodnego nasilenia może wystarczyć terapia psychoterapeutyczna, jednak przy umiarkowanej lub ciężkiej odmianie może być konieczne także stosowanie leków przeciwdepresyjnych. Warto pamiętać, że leczenie farmakologiczne w młodym wieku stosuje się z wielką ostrożnością. Wykrycie dolegliwości na wczesnym etapie połączone z otoczeniem dziecka opieką daje dobre rokowania wyleczenia.

Źródło:

• https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/depresja-u-dzieci-i-mlodziezy
• https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/psychiatria/81302,zaburzenia-depresyjne-u-dzieci-i-mlodziezy