Zapalenie krtani. Uciążliwe dolegliwości i chrypka, która utrudnia codzienne funkcjonowanie

Zapalenie krtani, określane również jako laryngit, to stan zapalny błony śluzowej krtani, narządu odpowiedzialnego za wytwarzanie głosu. Objawia się on najczęściej chrypką, bólem gardła i kaszlem. W niektórych przypadkach towarzyszy mu również gorączka, duszność i utrudnione przełykanie. Chociaż zapalenie krtani może być uciążliwe, zwykle nie jest groźne i ustępuje samo w ciągu tygodnia lub dwóch. Aby złagodzić towarzyszące mu dolegliwości, można skorzystać z wielu metod łagodzenia objawów i przyspieszenia powrotu do zdrowia. Jakie są jednak przyczyny, objawy i leczenie tego typu zapalenia? W niniejszym artykule chcemy odpowiedzieć między innymi na te pytania.

Co wywołuje zapalenie krtani, czyli popularny laryngit?

Laryngit, czyli zapalenie krtani, może być wywołane przez różne czynniki. Najczęstszą jego przyczyną są jednak infekcje wirusowe, takie jak te wywołujące przeziębienie lub grypę. Wirusy atakują błonę śluzową krtani, powodując jej zapalenie i obrzęk. Przyczyniać się do niego może jednak także nadmierne używanie głosu. Długie krzyczenie, śpiewanie lub mówienie może także podrażniać błonę śluzową krtani i prowadzić do zapalenia. Dlatego też szczególnie narażone na laryngit są osoby wykonujące zawody wymagające głośnego mówienia. Mogą to być na przykład nauczyciele, śpiewacy czy aktorzy. Dolegliwość mogą powodować także alergeny. Pyłki, kurz lub sierść zwierząt mogą wywołać bowiem zapalenie krtani u osób uczulonych.

Częstym czynnikiem jest ponadto suchość powietrza. Ono także może podrażniać błonę śluzową i tym samym utrudniać prawidłowe nawilżanie gardła. Szczególnie narażone w tej sytuacji są osoby mieszkające w suchym klimacie lub korzystające z klimatyzacji. Tradycyjnym źródłem problemu jest ponadto palenie papierosów. Dym papierosowy jest bowiem silnym czynnikiem drażniącym, który może prowadzić do przewlekłego zapalenia krtani. Palenie papierosów uszkadza wręcz błonę śluzową i zwiększa ryzyko powikłań. Natomiast do rzadziej występujących przyczyn należą refluks żołądkowo-przełykowy, urazy narządu głosu lub wdychanie szkodliwych substancji chemicznych.

Jakie są rodzaje zapalenia krtani?

Istnieje kilka rodzajów tej choroby. Różnią się one od siebie lokalizacją stanu zapalnego oraz jego przyczynami. Najczęściej spotykane to:

1. Podgłośniowe zapalenie krtani. Jest to najczęstszy typ, najczęściej wywoływany przez wirusy (paragrypy, grypy typu A lub B, adenowirusy, RS). Objawia się on chrypką, szczekającym kaszlem, bólem gardła i gorączką. U dzieci może powodować duszność i świszczący oddech.
2. Nagłośniowe zapalenie krtani. Ten typ spotyka się rzadziej, ale może być on bardziej poważny, zwłaszcza u małych dzieci. Wywołuje go najczęściej bakteria Haemophilus influenzae. Objawy obejmują nagłą wysoką gorączkę, ból gardła, świszczący oddech, szczekający kaszel i ślinotok. W ciężkich przypadkach może dojść do obrzęku nagłośni i zatkania dróg oddechowych.
3. Zapalenie głośni. Ten rodzaj z kolei dotyczy fałdów głosowych, czyli struktur odpowiedzialnych za wytwarzanie głosu. Wywołuje je najczęściej nadmierne używanie strun głosowych, krzyk, palenie papierosów lub refluks żołądkowo-przełykowy. Objawy obejmują chrypkę, zmęczenie głosu, ból gardła i niekiedy kaszel.
4. Przewlekłe zapalenie krtani. Ta odmiana natomiast trwa dłużej niż 3 tygodnie. Może ją wywoływać długotrwałe podrażnienie krtani (na przykład dym papierosowy, nadmierne używanie głosu), refluks żołądkowo-przełykowy lub schorzenia autoimmunologiczne. Objawy obejmują chrypkę, zmęczenie głosu, ból gardła i kaszel.

Oprócz wymienionych wyżej typów istnieją również rzadsze rodzaje, takie jak grzybicze i alergiczne. Rodzaj choroby można zdiagnozować na podstawie objawów, badania laryngoskopowego (wizualizacja krtani) i innych badań, takich jak RTG klatki piersiowej lub badanie krwi.

Jakie są objawy zapalenia krtani?

Objawy zapalenia krtani najczęściej obejmują chrypkę. Może się ona wahać się od niewielkiej do całkowitej utraty głosu. Oczywiście towarzyszy mu także ból gardła. On także może być łagodny lub silny i może nasilać się podczas przełykania. Zazwyczaj pojawia się także kaszel. Ten może być suchy lub mokry i może towarzyszyć mu odpluwanie śluzu. Natomiast gorączka nie zawsze występuje, ale także może być objawem tego schorzenia, zwłaszcza u dzieci. Z kolei duszność jest objawem ciężkiej odmiany tej choroby i wymaga natychmiastowej pomocy medycznej. Wielu chorych skarży się ponadto na utrudnione przełykanie. To także dość częsty objaw towarzyszący zapaleniu gardła lub migdałków. W niektórych przypadkach zapalenie krtani może również powodować zmianę barwy głosu. Staje się on wtedy ochrypły, metaliczny lub słaby. Zdarza się także swędzenie w gardle powodujące częste odchrząkiwanie i kaszel. Rzadziej, ale także, pojawia się do tego ból ucha. Zazwyczaj powoduje go obrzęk trąbki słuchowej, która łączy ucho środkowe z gardłem.

Jak brzmi kaszel przy zapaleniu krtani?

Kaszel to jeden z głównych objawów tej choroby. Łatwo ją nawet po nim rozpoznać, ponieważ jest on bardzo charakterystyczny. Ma jednocześnie typowe brzmienie, które pozwala odróżnić go od innych schorzeń. Często określa się go jako szczekający. Jest on ponadto suchy, ostry i napadowy. Chory wydaje dźwięk przypominający szczekanie psa, stąd jego nazwa. Wynika to z obrzęku i zwężenia krtani, co utrudnia przepływ powietrza. Oprócz tego kaszel krtaniowy może mieć również inne cechy. Może on między innymi nasilać się w nocy lub wczesnym rankiem. Poza tym może towarzyszyć mu chrypka, ból gardła i duszność. Zdarza się też, że powoduje on ból w klatce piersiowej, bardziej intensywny podczas wdechu. Jeśli jest on silny, uciążliwy lub nie ustępuje, warto skonsultować się z lekarzem.

Czy zapalenie krtani samo przejdzie?

Zapalenie krtani nie należy w ogromnej większości przypadków do poważnych schorzeń. I faktycznie – zwykle ustępuje samo w ciągu tygodnia lub dwóch. Zwykle nie wymaga ono specjalistycznego leczenia. Organizm posiada bowiem naturalne mechanizmy obronne, które pomagają zwalczyć infekcję i zredukować stan zapalny. Istnieje także wiele sposobów na jego złagodzenie oraz wyleczenie. Wśród nich wymienić można odpoczynek głosu, nawilżanie gardła oraz płukanie solą. Pewien procent zachorowań może jednak prowadzić do rozległych zmian i poważniejszych następstw. Dlatego też zawsze w takiej sytuacji warto zasięgnąć porady lekarskiej. Trzeba też pamiętać, że zapalenie krtani może być zaraźliwe. Dlatego ważne jest, aby unikać bliskiego kontaktu z chorymi osobami.

Zapalenie krtani – kiedy do lekarza?

W większości przypadków zapalenie krtani nie wymaga wizyty u lekarza. Naturalne mechanizmy obronne organizmu i przeciwciała najczęściej pomagają zwalczyć infekcję oraz zredukować stan zapalny. Istnieje jednak kilka sytuacji, w których wizyta u lekarza jest konieczna. Przede wszystkim należy to zrobić wtedy, kiedy objawy są ciężkie lub nie ustępują w ciągu tygodnia. Jeśli chrypka jest silna, ból gardła jest uciążliwy, kaszel jest męczący lub towarzyszy mu gorączka powyżej 38°C, koniecznie należy szukać pomocy w służbie zdrowia. Należy to zrobić także w sytuacji, kiedy występują duszności. Duszność to bowiem poważny objaw, który może świadczyć o zwężeniu dróg oddechowych. Wtedy należy natychmiast udać się do lekarza lub na pogotowie. Poza tym warto poszukać pomocy medycznej jeśli w trakcie przebiegu choroby pojawią się nowe objawy, takie jak ból ucha, powiększenie węzłów chłonnych szyi lub wysypka.

Zaleca się to także osobom, które chorują na przewlekłe choroby. Jeśli jest to na przykład astma, refluks żołądkowo-przełykowy lub osłabiony układ odpornościowy, zapalenie krtani może mieć cięższy przebieg i wymagać konsultacji lekarskiej. Poza tym choroba ta może być bardziej niebezpieczna u małych dzieci. Jest tak, ponieważ ich drogi oddechowe są mniejsze i łatwiej ulegają zwężeniu. Jeśli maluch ma zapalenie krtani i obserwujemy u niego duszność, lęk lub nadmierną senność, należy natychmiast skonsultować się z lekarzem. Podczas wizyty zwykle bada się gardło i krtań za pomocą laryngoskopu, czyli narzędzia, które pozwala obejrzeć wnętrze gardła i krtani. W niektórych przypadkach lekarz może również zlecić badania, takie jak badanie krwi lub zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej. Zwężenie krtani i duszności leczy się specjalistycznymi metodami.

Potrzebujesz pomocy lekarza, a Twoja przychodnia jest zamknięta?

W poradni online ReceptaULekarza.pl zamówisz szybką konsultację z lekarzem, który może Ci wystawić e receptę, możliwą do zrealizowania w każdej aptece.

Zamów e receptę z konsultacją

Jak wyleczyć zapalenie krtani?

Leczenie zapalenia krtani zależy od jego rodzaju i przyczyny. W przypadku zapalenia wirusowego stosuje się leczenie objawowe (np. leki przeciwbólowe, leki przeciwgorączkowe, nawilżanie powietrza). Zapalenie bakteryjne natomiast leczy się antybiotykami. W niektórych przypadkach, zwłaszcza w nagłośniowym zapaleniu krtani, konieczna może być hospitalizacja i leczenie tlenem lub intubacja.

W większości przypadków zapalenie krtani nie wymaga jednak leczenia farmakologicznego. Po określonym czasie organizm radzi sobie z nim bowiem sam. Zwykle wspomóc się można jednak wieloma domowymi sposobami leczenia. Te łagodzą objawy i przyspieszają proces zdrowienia. Przede wszystkim dobrze jest dać głosowi odpocząć. W schorzeniu tym warto bowiem unikać nadmiernego mówienia, krzyczenia i śpiewania, aby dać odpocząć krtani. Należy także mówić jak najmniej i używać szeptu, jeśli to konieczne. Koniecznie należy też zadbać o nawilżanie gardła. To znaczy – pić dużo płynów, takich jak woda, herbata ziołowa czy ciepłe mleko z miodem. Można również używać nawilżacza powietrza, aby zwiększyć poziom wilgoci w powietrzu. Nawilżone powietrze łagodzi bowiem podrażnioną błonę śluzową gardła i krtani. Jeśli próg bólu jest wysoki, można także stosować leki bez recepty, takie jak ibuprofen lub paracetamol. Pomóc powinny również tabletki do ssania z mentolem lub eukaliptusem. Nie tylko złagodzą one ból gardła, ale i ułatwią przełykanie.

Dobrym sposobem jest także płukanie (popularne gurglowanie) solą fizjologiczną. Pomaga ono zwykle na ból gardła. Redukuje także stan zapalny. Wystarczy rozpuścić łyżeczkę soli w szklance ciepłej wody i płukać kilka razy dziennie. Z kolei inhalacje z olejków eterycznych, takich jak eukaliptus, mięta pieprzowa czy lawenda, mogą pomóc udrożnić drogi oddechowe i złagodzić ból gardła. Wystarczy dodać parę kropel do miski z gorącą wodą, nachylić się nad nią i wdychać parę przez kilka minut. Stosując domowe sposoby i dbając o siebie, można znacząco przyspieszyć proces zdrowienia i złagodzić objawy zapalenia krtani.