Tag: Górne drogi oddechowe

Co to są górne drogi oddechowe?

Górne drogi oddechowe to część układu oddechowego, która obejmuje struktury odpowiedzialne za wdychanie powietrza, jego filtrowanie, ogrzewanie i nawilżanie, zanim dotrze do dolnych dróg oddechowych. Górne drogi oddechowe składają się z nosa, jamy nosowej, gardła i krtani.

Struktury górnych dróg oddechowych

1. Nos (Nasal Cavity):
   • Nos zewnętrzny: Składa się z kości i chrząstek pokrytych skórą. Nozdrza (otwory nosowe) umożliwiają wdychanie powietrza.
   • Jama nosowa: Wnętrze nosa podzielone przegrodą nosową na dwie części. Jest wyścielona błoną śluzową, która nawilża i ogrzewa wdychane powietrze.
   • Małżowiny nosowe: Trzy fałdy kostne (dolna, środkowa i górna), które zwiększają powierzchnię błony śluzowej, poprawiając efektywność filtrowania i nawilżania powietrza.
2. Zatoki przynosowe (Paranasal Sinuses) to wypełnione powietrzem przestrzenie w kościach czaszki otaczające jamę nosową. Obejmują zatoki czołowe, szczękowe, sitowe i klinowe. Pomagają w nawilżaniu i ogrzewaniu powietrza oraz zmniejszają ciężar czaszki.
3. Gardło (Pharynx) jest mięśniowo-błoniastym przewodem łączącym jamę nosową z krtanią i przełykiem. Dzieli się na trzy części:
   • Nosogardło (Nasopharynx): Znajduje się za jamą nosową i łączy się z nią przez nozdrza tylne. Zawiera migdałki gardłowe.
   • Część ustna gardła (Oropharynx): Znajduje się za jamą ustną. Tu krzyżują się drogi oddechowe i pokarmowe.
   • Część krtaniowa gardła (Laryngopharynx): Znajduje się za krtanią i prowadzi do przełyku.
4. Krtań (Larynx) znajduje się na wysokości szyi, poniżej gardła i powyżej tchawicy. Zawiera struny głosowe, które umożliwiają wydawanie dźwięków. Krtanią powietrze przechodzi do tchawicy. Nagłośnia, elastyczna struktura chrzęstna, zamyka wejście do krtani podczas połykania, aby zapobiec dostaniu się pokarmu do dróg oddechowych.

Funkcje górnych dróg oddechowych

Górne drogi oddechowe pełnią kilka istotnych dla organizmu funkcji. Zacznijmy od filtrowania powietrza. Błona śluzowa i rzęski w nosie wychwytują zanieczyszczenia, pyły i drobnoustroje, zapobiegając ich dostaniu się do dolnych dróg oddechowych. Powietrze przechodzące przez nos i jamę nosową jest nawilżane i ogrzewane, co chroni dolne drogi oddechowe przed wysuszeniem i wychłodzeniem. Struktury takie jak migdałki i nagłośnia chronią przed infekcjami i zapobiegają przedostawaniu się pokarmu do dróg oddechowych.

Górne drogi oddechowe umożliwiają nam również wytwarzanie dźwięków. Krtań zawiera struny głosowe, które umożliwiają produkcję dźwięków podczas mówienia.

Choroby i schorzenia górnych dróg oddechowych

Niektóre z często występujących schorzeń górnych dróg oddechowych to:

• Przeziębienie (Common Cold): Wywołane przez różne wirusy, objawia się katarem, kaszlem, bólem gardła i ogólnym złym samopoczuciem.
• Zapalenie zatok (Sinusitis): Zapalenie zatok przynosowych, często wywołane przez infekcje wirusowe, bakteryjne lub alergie, objawia się bólem twarzy, zatkanym nosem i wydzieliną z nosa.
• Zapalenie gardła (Pharyngitis): Zapalenie gardła, często wywołane przez wirusy lub bakterie, objawia się bólem gardła, trudnościami w połykaniu i gorączką.
• Zapalenie krtani (Laryngitis): Zapalenie krtani, które może być spowodowane infekcją, nadmiernym używaniem głosu lub podrażnieniami, objawia się chrypką, utratą głosu i bólem gardła.
• Alergiczny nieżyt nosa (Allergic Rhinitis): Reakcja alergiczna na pyłki, kurz, pleśń lub sierść zwierząt, objawia się kichaniem, katarem, swędzeniem nosa i oczu.
• Migdałki (Tonsillitis): Zapalenie migdałków, które może być wywołane przez infekcje wirusowe lub bakteryjne, objawia się bólem gardła, trudnościami w połykaniu i powiększonymi migdałkami.

Profilaktyka chorób górnych dróg oddechowych

W profilaktyce chorób istotna rolę odgrywa higiena osobista. Regularne mycie rąk i unikanie dotykania twarzy pomagają zapobiegać infekcjom. Znaczenie ma także ograniczanie kontaktu z alergenami, takimi jak pyłki, kurz i sierść zwierząt. Ważne jest nawadnianie organizmu. Picie dużej ilości wody pomaga utrzymać błony śluzowe nawilżone. Tutaj sprawdzi się także nawilżanie powietrza poprzez stosowanie nawilżaczy w domu, zwłaszcza w sezonie grzewczym. Dla zdrowia górnych dróg oddechowych ważne jest także unikanie dymu tytoniowego. Palenie oraz przebywanie w dymie tytoniowym mogą podrażniać drogi oddechowe.

Górne drogi oddechowe odgrywają kluczową rolę w ochronie organizmu przed infekcjami i zapewniają, że powietrze dostarczane do płuc jest odpowiednio przygotowane. Zrozumienie struktury i funkcji górnych dróg oddechowych jest ważne dla diagnozowania i leczenia różnych schorzeń układu oddechowego. Na receptaulekarza.pl znajdziesz więcej informacji na temat zdrowia układu oddechowego.